İşte Namaz Kılmak İçin İzin Hakkınız - Yasal Düzenlemeler 2025

Türkiye'de çalışanların namaz kılmak için izin alma hakkı yasal güvence altındadır. Bu hak, hem Anayasa hem de İş Kanunu ile korunmaktadır.

Yasal Dayanak

Anayasal Hak

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Madde 24:

Din ve vicdan hürriyeti
İbadet etme hakkı
Dini inanç ve kanaatlerin açıklanması hakkı

İş Kanunu Düzenlemeleri

İş Kanunu ve ilgili yönetmelikler:

Çalışanın dini ibadetini yerine getirme hakkı
İşverenin bu hakka saygı gösterme yükümlülüğü

Kamu Çalışanları İçin Düzenlemeler

Devlet Memurları Kanunu

657 sayılı kanun uyarınca:

Cuma namazı: 2 saat izin hakkı
Günlük namazlar: İş akışını aksatmayacak şekilde
Bayram namazları: Resmi tatil

Uygulama Esasları

Önceden bildirim: İzin 24 saat önceden talep edilmeli
Mesai telafisi: İsteğe bağlı telafi çalışması
Toplu izin: Nöbetleşe sistemle organize edilebilir

Özel Sektör Çalışanları

İşverenin Yükümlülükleri

Çalışanın dini ibadet hakkına saygı
Makul uyum (reasonable accommodation) sağlama
İş akışını organize etme

Çalışanın Sorumlulukları

İzni önceden talep etme
İş akışını minimum etkileme
Telafi çalışması önerme

Pratik Uygulamalar

Esnek çalışma saatleri
Molalar arası namaz
Toplu izin sistemi
Nöbetleşe organizasyon

Namaz İznine Dair Haklar

Günlük Namazlar

Sabah namazı: Mesai öncesi (genellikle sorun olmaz)
Öğle namazı: 15-20 dakika izin
İkindi namazı: 15-20 dakika izin
Akşam namazı: Mesai sonrası (genellikle sorun olmaz)
Yatsı namazı: Mesai sonrası

Cuma Namazı

Minimum süre: 1.5 saat
Ortalama süre: 2 saat
Yol süresi dahil: Camiye gidiş-dönüş

Bayram Namazları

Resmi tatil olduğu için ayrı izin gerektirmez
Bayram tatili kapsamındadır

İzin Talep Etme Yöntemleri

Sözlü Talep

Günlük namazlar için
Rutin ve kısa süreli
Önceden bildirim ile

Yazılı Talep

Cuma namazı için
Uzun süreli izinler
Resmi kayıt için

Örnek Dilekçe

Sayın [Yönetici Adı],

[Tarih] tarihinde saat [saat] ile [saat] arasında dini ibadetimi 
(Cuma namazı) yerine getirmek üzere izin talep ediyorum.

Bu süre zarfında işlerimin aksamaması için gerekli önlemleri 
aldım/alacağım.

Saygılarımla,
[Adınız]

İşveren İçin Öneriler

Pozitif Yaklaşım

İbadet takvimi hazırlama
Nöbetleşe sistem kurma
Esnek çalışma saatleri
İbadet alanı/mescit tahsisi

Organizasyon İpuçları

Günlük namaz saatlerini öğrenme
Çalışan sayısına göre planlama
İş akışını kesintisiz sürdürme
Müşteri memnuniyetini koruma

Hak İhlali Durumunda Yapılacaklar

Öncelikle

İç iletişim: Yöneticiyle konuşma
Yazılı talep: Resmi kayıt oluşturma
İnsan kaynakları: Şikayet mekanizması

Yasal Süreç

İş Mahkemesi: Dava açma hakkı
İnsan Hakları Kurumu: Başvuru
Sendika desteği: Üye ise

Kanıt Toplama

Yazılı talep belgesi
Red cevabı
Tanık beyanları
E-mail kayıtları

Sıkça Sorulan Sorular

İşveren namaz izni vermeyi reddedebilir mi?

Hayır, meşru sebep olmadıkça reddedemez. Ancak iş akışını düzenleyebilir.

Namaz molası maaştan kesilir mi?

Kısa süreli namaz molaları genellikle kesilmez. Uzun izinler için anlaşma yapılabilir.

Hangi namazlar için izin isteyebilirim?

Mesai saati içine denk gelen tüm namazlar için izin isteyebilirsiniz.

Cuma namazı için kaç saat izin alabilirim?

Kamu sektöründe 2 saat, özel sektörde 1.5-2 saat yaygındır.

Tatil günlerinde bayram namazı için ayrı izin gerekir mi?

Hayır, bayram günleri zaten resmi tatil olduğu için ayrı izin gerekmez.

Namaz kılmadığım halde izin alabilir miyim?

Bu etik olmayan bir davranıştır ve tespit edilirse disiplin cezası alabilirsiniz.

İyi Örnekler

Başarılı Şirket Uygulamaları

Mescit tahsisi: Şirket içinde namaz alanı
Esnek saatler: Namaza göre ayarlanmış vardiya
Takım çalışması: Nöbetleşe izin sistemi
Anlayışlı yönetim: Proaktif destek

Çalışan Memnuniyeti

İş motivasyonu artışı
Şirkete bağlılık
Performans iyileşmesi
Stres azalması

Dini ibadet hakkı, temel insan hakları arasındadır ve işveren-çalışan ilişkisinde karşılıklı anlayış ve organizasyonla kolayca çözülebilir.